Her İletişimcinin İzlemesi Gereken Filmler 6: Redacted / Örtülü Gerçek

 

Redacted, 2007 Venedik Film Festivali’nde dünya prömiyerini yaptıktan sonra, aynı festivalde yönetmen Brian De Palma’ya ‘En İyi Yönetmen’ kategorisinde ‘Gümüş Aslan’ kazandırmış önemli bir film. Filmin kendinden menkul öneminin yanı sıra ‘Her İletişimcinin İzlemesi Gereken filmler’ serimiz için de anlam ifade etmesinin sebebi, Amerika’nın Irak’a müdahalesini ABD medyasının nasıl manipüle ettiğini açıkça ortaya koyması. Türkçe ismi Örtülü Gerçek olan filmin orijinal adı, ‘redakte edilmiş / düzeltilmiş’ anlamına geliyor. Gerçeği yeniden kurgulamak ironisini de barındıran bu isim tercihi, filmin içeriği ile epey uyumlu.

 

Filmografisinde daha çok suç filmleriyle ön plana çıkan yönetmen De Palma, Redacted’da, belgesel havasında bir kurmacaya imza atıyor. ‘Mockumentary’ diye adlandırılan bu tür filmler, ‘mock’ kelimesinin de akla getirdiği gibi, ironik ve dalgacı üslupları ile dikkat çekerler oysa Redacted, gerçekçi üslubuyla çok farklı bir konumda yer alıyor. Yönetmen el kameraları, güvenlik kameraları, arşiv kayıtları, internet videoları gibi teknik ve malzemelerle üretilmiş görüntülerden yararlanarak yaptığı kurgu ile, savaşın korkunç gerçeğini gözler önüne seriyor. 

 

90’lı yılları bilenler hatırlayacaktır, kitle iletişim araçlarından kamuoyuna yansıtılan görüntüler ile Irak Savaşını tüm dünya adeta bir bilgisayar oyunu gibi izlemişti. Savaş esnasında ve sonrasında bilgisayar oyunları sektörünün bu korkunç gerçekliği nasıl manipüle ettiğini de anımsamak gerekiyor.

 

Senaryosu da yönetmen De Palma tarafından yazılan 90 dakikalık Redacted, temasının ve hikayesinin yanı sıra esasen kendine has kurgusuyla akıllara kazanıyor ve bu kurgu sayesinde yaratmak istediği etkiyi artırıyor.

 

‘Medya nasıl manipüle edilir?’, ‘Kitle algısı kitle iletişim araçları üzerinden nasıl yönetilir?’ gibi çokça tartışılan sorularla ilgili önemli bir hafıza filmi olan Redacted, De Palma’nın bir sanatçı olarak sinema tarihine bıraktığı en kalıcı izlerden biri.

 

Irak Savaşı sırasında ve sonrasında dünyada olduğu gibi ABD’de de ciddi bir Amerika karşıtı muhalefet oluşmuştu. Buna göre, ‘demokrasi götürüyoruz’ makyajıyla Ortadoğu halklarına zulmeden emperyalizm, insanlığa karşı işlediği suçları örtmek için medyayı etkili bir araç olarak kullanıyordu.   

 

Redacted / Örtülü Gerçek, Irak’ta uygulanan şiddet ve zulmün örtülü destekçilerinden birisi olarak Amerikan halkını da gösteriyor. Filmde Amerikan halkının bu örtülü desteği medya aracılığıyla yapılan manipülasyonlar sonucunda verdiğine de işaret ediliyor. Fransız sinema dergisi Cahiers du Cinema tarafından 2017 yılının en iyi filmi seçilen Redacted, belki de bu vurgusundan dolayı, ABD’de siyasi çevreler tarafından olağanüstü bir tepki ile karşılanmıştı. 

 

Şimdilerde MUBİ dijital platformunda yeniden gösterilmeye başlanması ile bir kez daha gündeme gelen film, henüz izlememiş iletişimcilere, nevi şahsına münhasır bir sinema dili ve farkındalık vaat ediyor.